مطهری هنوز هم تك است
به گزارش وبلاگ آفتاب همچنان مثل قدیم چنین می اندیشم كه استاد مطهری نه یك بلكه چندین سر و گردن از تمامی نویسندگان مسلمان ایران و جهان اسلام معاصر خود بالاتر است.
آدمی فکور، معتدل، و جستجوگر. کسی که تلاش می کرد بفهمد، و این مهم ترین خصلت او بود. او به مهم ترین مسائل اجتماعی می اندیشید و جامعه را از راه تفکر دنبال می کرد و این تفکر را در هر جایی دنبالش می گشت و وقتی می یافت، یافته هایش را کنار هم می گذاشت، روی آنها می اندیشید، حلاجی می کرد، در سخنرانی ها با مخاطبان در بین می گذاشت، گاه چند بار، همه جزئیات آنچه را یافته بود می نوشت، و نتیجه را به صورت یک کتاب منتشر می کرد. این درست است که بعضی از افکار مطهری به علت رواج بعضی از مسائل جاری آن زمان مانند مارکسیسم، رنگ گذشته به خود گرفته، امّا همچنان و همچنان آثار او نتیجه تفکری است پویا، جهت دار، معتدل و معقول و سرشار از تازه ها. بحث هایی که خیلی از آنها همچنان تازه است و مدعیان اندیشه، تابحال از آنها غفلت ورزیده اند. مطهری نه شعاری است، نه تفریطی و جمودگر، نه سطحی و بی عمق، بلکه تفکرش، تلاشی است یکسره پویا، با تعمق در سنت ها، با ملاحظه واقعیات خارجی، همراه با مَثَل های زنده اجتماعی، و خودش، معتقد به تحول و تطور و در عین حال مخالف با تندروی، روشی که دشمن تفکر است. مطهری نه فقط در کتاب ها که بیشتر از همه در یادداشت هایش نشان داده که چطور مسائل را حلاجی می کرده، چه مقدار بر افکاری جاری جامعه تسلط داشته و به رغم آن که در چهارچوب زندگی عادی اجتماعی و دانشگاهیش بوده، امّا از روند تفکر، جریان های مهم فکری دنیا و از دیدگاه های رایج آگاه بوده است. مطهری دنبال جریان های سیاسی فعال نرفت، چون اهل فکر و اندیشه بود. مگر همه باید انقلابی باشند و اگر نباشند مطرودند؟ مطهری انقلابی انقلابی نشد، چون، مجبور بود همه چیز را آن گونه تحلیل کند، مطهری یکسره دل به کسی نسپرد، چون برای هر کسی بهره ای از دانش می شناخت. مطهری یک کارگاه فکری بود که عناصر و موادش از هر جایی فراهم می آمد. افکار او رنگ اسلامی و قرآنی داشت، امّا نه اسلام اخباری و صوری. او درک می کرد که باید برای هر فکری، حرمت قائل شد. طبعاً برای صاحب آن فکر را هم باید حرمتش را داشت. از چنین آدمی، انتظار نمی رفت که به آسانی کسی را طرد کند. چنان که درباره کتاب هایی هم که می دید، همین حرمت را قائل بود. آنها را با دقت می خواند، از آنها استفاده می کرد، یادداشت بر می داشت و بموقع، جای آنها را در نظام فکریش مشخص می کرد. انتقاد داشت، امّا نه هیچ وقت یکسره رد می کرد و نه دربست آنرا می پذیرفت. جنس مطهری، جنس فکری بود، نه سیاسی. مطهری مردی دانشی بود، مردی که می کوشید با فکر و اندیشه دنیای خودش را بسازد. برای او عمل سیاسی اصالت نداشت، برای او تندروی جایی نداشت، برای او تفکر همه چیز بود. اگر با فکری و اندیشه ای مخالفت می کرد، نوعی تندروی در آنها می دید. دوری از تفکر می دید. کودکی بی بته، تفسیر نوشته بود، و این برای او پدیده ای شگفت بود. او به دنبال تفکری اصیل بود و از آدم های بی ریشه که اهل تفکر نبودند، به خصوص وقتی درباره مهم ترین مباحث اظهار نظر می کردند، نگران می شد. بخشی از نگرانی های وی را می دانیم. بدون شک، هیچ کس جای مطهری را نگرفته است و همچنان ما نیازمند اندیشه های وی هستیم. باشد کسانی که متولی نشر افکارش هستند، بیشتر از پیش به این مهم بپردازند و به خصوص تازه های فکر او را به جامعه بشناسانند. * منتشر شده در وبسایت «کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایرن». ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۹
itemprop="bestRating">5
2835
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب