۹ تالاب ایران در فهرست سیاه کنوانسیون رامسر
به گزارش وبلاگ آفتاب، عضو وابسته فرهنگستان علوم اظهار داشت: ایران در شاخص ˮاز دست دادن تالاب هاˮ با نمره ۴۵.۴ در رتبه جهانی ۹۸ قرار گرفته و نسبت به ۱۰ سال قبل نمره کشور ۱۴.۱ درصد افت داشته است.
به گزارش وبلاگ آفتاب به نقل از ایسنا، دکتر ناصر طالب بیدختی، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی مواد و عمران دانشگاه شیراز و عضو وابسته گروه مهندسی فرهنگستان علوم در دومین روز از نشست تحلیلی وضعیت تالاب های کشور که به صورت وبینار در محل فرهنگستان علوم برگزار شد، هدف نهایی مبحث تالاب و برنامه هفتم توسعه را عرضه پیشنهاد و حکم سیاستی برای برنامه توسعه هفتم در جهت احیای تالاب های کشور دانست و اضافه کرد: در کشور با روند افزایش جمعیت و روند کاهشی سرانه ی مصرف آب تجدیدپذیر مواجهیم و این امر سبب شده ایران جزو کشورهایی باشد که بیشترین تعارض بین مصرف آب و نیازهای محیط زیست را دارد.
وی ضمن اشاره به اهمیت تالاب ها، تصریح کرد: درک اهمیت حیاتی تالاب ها منجر به انعقاد کنوانسیون رامسر در سال ۱۹۷۱ در مورد تالاب ها شد و طی آن ۱۵۶ کشور امضاکننده این کنوانسیون تعهد دادند که خصوصیات اکولوژیکی آنها را حفظ و همینطور وضعیت تالاب های ثبت شده خویش را به صورت دوره ای گزارش کنند.
بیدختی تصریح کرد: در این کنوانسیون لیستی به نام مونترو وجود دارد که شامل اسامی تالاب های در معرض خطر انقراض است و متاسفانه ایران با ۵ سایت تالابی در آستانه انقراض به همراه یونان در صدر این فهرست قرار دارد.
به قول وی تالاب های واردشده به فهرست سیاه کنوانسیون رامسر به این شرح است:
تالاب انزلی استان گیلان از سال ۱۹۹۳
انتهای جنوبی هامون پوزک استان سیستان و بلوچستان از سال ۱۹۹۰
هامون صابری و هامون هیرمند استان سیستان و بلوچستان از سال ۱۹۹۰
نی ریز و کمیجان استان فارس از سال ۱۹۹۰
شادگان، خورالامیه و خورموسی استان خوزستان از سال ۱۹۹۳
وی افزود: با عنایت به تلاشهای صورت گرفته از جانب سازمان حفاظت محیط زیست، تالاب های آلاگل، آلما گل در استان گلستان که در فهرست سیاه قرار داشتند، احیا شده و از این فهرست خارج شدند و تالاب های شور گل، یادگارلو و درگه سنگی در استان آذربایجان غربی هم همزمان با چهلمین سالگرد کنوانسیون رامسر از این فهرست خارج می شوند.
عضو وابسته گروه مهندسی فرهنگستان علوم، ماده ۱۶ قانون حفاظت و به سازی محیط زیست مصوب سال ۱۳۵۳، بند الف ماده ۶۷ قانون برنامه چهارم مصوب سال ۱۳۸۳، قانون برنامه پنجم توسعه کشور مصوب سال ۱۳۸۹، مصوبه هیات دولت برای نحوه حفاظت، احیا و مدیریت تالاب های کشور، قانون جامع حفاظت، احیا و مدیریت تالاب های کشور مصوب ۱۳۹۶ را همچون اسناد بالادستی برای محافظت از تالاب های کشور دانست و اظهار داشت: اینها در حالی است که مجموعه قوانین موجود از جامعیت و انسجام برای حفاظت همه جانبه از تالاب ها وجود ندارد و قوانین موجود از جامعیت و انسجام برای حفاظت همه جانبه از تالاب ها برخوردار نیستند و قوانین و آئین نامه های موجود پراکندگی زیادی دارند.
بیدختی با تکیه بر لزوم توجه به تأمین حقابه ها و محافظت از تالاب ها در مقابل آلودگی صنعتی و معدنی، خاطرنشان کرد: خشکسالی های پی در پی، بهره گیری بی رویه کشاورزان از کناره رودها و چشمه هایی که به تالاب ها می پیوندند، آبگیری سدهای راه اندازی شده بر روی شاخه های اصلی و فرعی تالاب ها و عدم تأمین حقابه زیست محیطی و بالا بودن میزان رسوبات جریانات آب های سطحی همچون علل رخداد بحران زیست محیطی تالاب ها است که در سطوح ملی و بین المللی کشور را با تهدیدات جدی مواجه کرده است.
وی تخلیه فاضلاب های شهری، صنعتی و ورود زه آب های ناشی از فعالیتهای کشاورزی بدون تصفیه مناسب، تغییر کاربری اراضی در سطح حوضه آبریز، حاشیه و درون تالاب ها، دفع پسماندها و ضایعات در تالاب ها و معرفی و پرورش گونه های غیر بومی را از دیگر عوامل بحران تالاب های کشور نام برد.
عضو هیات علمی دانشکده مهندسی مواد و عمران دانشگاه شیراز با انتقاد نسبت به عدم اجرای کامل قوانین در این حوزه، خاطرنشان کرد: طبق بررسی های مرکز پژوهش های مجلس، تنها ۲۳ درصد از اهداف برنامه ششم توسعه محقق شده و تابحال اسناد تخصصی تالاب ها و حریم بستر آنها هنوز نهایی نشده است.
رتبه ایران در شاخص از دست دادن آب
عضو وابسته گروه مهندسی فرهنگستان علوم افزود: طبق گزارش سال ۲۰۲۰ شاخصهای EPI در حوزه آب، ایران در شاخص "از دست دادن تالاب ها" با نمره ۴۵.۴ در رتبه جهانی ۹۸ قرار گرفته و نسبت به ۱۰ سال قبل نمره کشور ۱۴.۱ درصد افت داشته است.
وی تصریح کرد: در بین شاخص هایی که رتبه نهایی را تعیین می کنند، بدترین عملکرد به لحاظ مقایسه با ۱۰ سال قبل در ارتباط با همین شاخص از دست دادن تالاب ها بوده است.
بیدختی، عدم تعیین دقیق نیاز آبی، عدم تعیین حقابه طبیعی تالاب ها با راه اندازی سازه های مختلف مانند سد، بند و دهانه های آبگیر، تعیین سهم تالاب ها در منحنی فرمان سدها، مطالعه و انجام کارهای مختلف مهندسی رودخانه برای رساندن سهم آب تالاب از راه منابع آب های سطحی، توسعه کشت دیم بر مبنای مبانی علمی و تغییر در روش های آبیاری را از مشکلات تالاب های ایران دانست.
وضعیت تالاب های استان فارس
عضو وابسته فرهنگستان علوم در ادامه به وضعیت تالاب های استان فارس اشاره نمود و با اشاره به اینکه حدود ۲۰ تالاب طبیعی و مصنوعی مهم در این استان قرار دارد، تصریح کرد: پردازش تصاویر ماهواره سنتینل ۲ و شاخص NDWI تالاب های این استان حکایت از کاهش و خشک شدن تالاب ها دارد که به این شرح است:
کاهش ۷۷.۳ درصدی تالاب مهارلو
کاهش ۱۸.۳ درصدی تالاب بختگان
کاهش ۲۹.۳ درصدی تالاب طشک
کاهش ۲۸.۴ درصدی تالاب ارژن
کاهش ۶۰ درصدی تالاب کمجان
کاهش ۳۲.۸ درصدی تالاب هفت برم
کاهش ۱۹.۶ درصدی تالاب هیرم
کاهش ۱۰۰ درصدی تالاب برم شور.
وی افزود: علاوه بر اینها تالاب های کافتر و پریشان بدون آبگیری بوده و همچنان خشک هستند.
itemprop="bestRating">5
374
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب