اختروش های سرد چه هستند؟
اختروش ها یا کوازارها پدیده جذابی هستند. آنها در ساده ترین تعریف ممکن، دیسک های افزایشی درخشان هستند که هنگام انتشار گرما و نور شدید از آن دیسک، تشکیل می شوند. این در اثر اصطکاک حاصل از چرخش ماده در اطراف و در نهایت ورود به سیاه چاله ایجاد می شود.
به گزارش وبلاگ آفتاب به نقل از ایسنا و به نقل از آی ای، در این گزارش به این که آیا "اختروش های سرد"(cold quasars) مخلوقات حاصل از مرگ کهکشانی هستند و این که آنها چه کار می کنند و چه ارتباطی با کهکشان ها دارند، می پردازیم.
مواد در اطراف "افق رویداد" جمع می شوند که نقطه ای است که در آن جاذبه به قدری قوی می شود که هیچ ماده ای، حتی نور قادر به فرار از آن نیست. همینطور که ماده اطراف سیاه چاله می چرخد، اصطکاک سبب گرم شدن گازها و سایر مواد موجود در دیسک می شود و آنها را در طیف نور اپتیکال، اشعه ایکس و طول موج های مادون قرمز در طیف الکترومغناطیسی قابل مشاهده می کند.
این اجرام بسیار درخشان هستند، به صورتی که می توانند از نور تمام ستارگان کهکشان های خود بیشتر درخشش داشته باشند. این بسیار چشم گیر است. با این وجود، اعتقاد بر این است که آنها یکی از آخرین مراحل تشکیل ستاره کهکشانی را هم نشان می دهند.
اختروش یا کوازار(Quasar) یک هسته فعال به شدت نورانی و دوردست است که وابسته به یک کهکشان است. آنها در رده یک کلاس از اشیاء به نام هسته کهکشانی فعال قرار دارند.
اختروش ها پیش تر بعنوان منابع انرژی الکترومغناطیسی شامل امواج رادیویی و نور مرئی با انتقال به سرخ زیاد شناخته می شدند که به ستاره ها شبیه بودند. با وجود بحث های مختلف بر سر موجودیت این شیء آسمانی همگی دانشمندان به یک توافق علمی رسیدند که یک اختروش، هاله متراکم شده ماده است که ابرسیاهچاله یک کهکشان جوان را احاطه کرده است.
بعد از همه اینها پای کشف به اصطلاح "کوازارهای سرد" وسط می آید که نظریه ما را در مورد تکامل مرحله آخر کهکشان به چالش می کشد.
با نگاه به گذشته و به اولین روزهای جهان، حدود ۶۷۰ میلیون سال بعد از "مه بانگ"، ستاره شناسان قدیمی ترین ابرسیاه چاله را پیدا کردند که این اعتبار را به این نظریه می دهد که سیاه چاله ها جهان اولیه را تکثیر کرده اند و باعث بسط و گسترش آن شده اند.
ابرسیاه چاله مذکور معروف به "J۰۳۱۳-۱۸۰۶" کمی بیشتر از ۱۳ میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارد و تقریباً ۱.۶ میلیارد برابر خورشید جرم دارد. گاز و گرد و غبار بسیار زیادی دور این ابرسیاه چاله می چرخند و یک دیسک افزایشی براق را ایجاد کرده اند که بیشتر از ۱۰۰۰ برابر درخشان تر از همه ستارگان کهکشان راه شیری است.
از آنجائیکه هر چیزی یک روز به پایان خود نزدیک می شود، سرانجام، کهکشان ها برای تولید ستاره های بیشتر سوخت شان تمام می شود، چون که همه هیدروژن موجود آنها در سحابی ها، ستارگان و سیارات موجود قفل شده است و یا توسط یک ابرسیاه چاله بلعیده شده است. با این وجود، اخترشناسان با استفاده از داده های طیفی حدس زده اند که ابرسیاه چاله "J۰۳۱۳-۱۸۰۶ " همچنان سالانه معادل ۲۵ خورشید را می بلعد که این بدان معناست که همچنان در حال رشد است.
این جایی است که "کوازارهای سرد" وارد می شوند
"اختروش های سرد" دقیقاً چه هستند؟ "آلیسون کرک پاتریک" نویسنده یک مقاله درباره اختروش های سرد از دانشگاه "کانزاس" در مقاله خود می گوید: تمام گازی که روی سیاه چاله جمع می شود، در حال گرم شدن و انتشار اشعه ایکس است و طول موج نوری که می دهد مستقیماً با میزان گرم بودن آن مطابقت دارد. بعنوان مثال، بدن من و شما نور مادون قرمز ساطع می کند، اما چیزی که سبب انتشار اشعه ایکس می شود یکی از داغ ترین چیزهای جهان هستی است. این گاز آغاز به جمع شدن بر روی سیاه چاله می کند و با سرعت نسبیتی آغاز به حرکت می کند. شما همینطور یک میدان مغناطیسی در اطراف این گاز دارید که می تواند در هم بپیچد. به همان روشی که شراره های خورشیدی را دریافت می نماییم، میتوان فواره هایی از مواد را در حال بالا رفتن از خطوط این میدان مغناطیسی و دور شدن از سیاه چاله مشاهده کرد. این فواره ها اساساً منبع تأمین گاز کهکشان را خفه می کنند، ازاین رو هیچ گاز دیگری نمی تواند به کهکشان برود و ستاره های جدید تشکیل دهد. بعد از آنکه از تشکیل ستاره ها توسط یک کهکشان جلوگیری شود، ما می گوییم که این کهکشان یک کهکشان مرده منفعل است.
منطقی است که سیاه چاله واقع در مرکز کهکشان، تمام گاز و گرد و غباری را که می تواند تکینگی آنرا از بین ببرد، می بلعد. پس معلوم می شود که اختروش ها برای کهکشان ها، حداقل برای برخی از کهکشان ها حکم اعدام خودکار نیستند. تقریباً ۱۰ درصد از کهکشان های قدیمی تر که با اختروش ها در مرکز خود مشاهده و بررسی شده اند، دارای ذخیره گاز هستند و ازاین رو هنوز در حال ایجاد ستاره های جدید هستند.
"کرک پاتریک" تصریح کرد: ما قبلاً می دانستیم که اختروش ها از مرحله غبار آلودگی عبور می کنند. ما می دانستیم که آنها از مرحله سنگینی که گرد و غبار، ابرسیاه چاله را احاطه کرده است، عبور می کنند. ما آنرا مرحله اختروش قرمز می نامیم. اما حالا با این نمونه منحصر به فرد روبرو شده ایم که قبلاً ندیده بودیم. پیش از این اگر به کسی می گفتید که یک اختروش درخشان پیدا کرده اید که دارای رنگ نوری آبی است، اما هنوز گرد و غبار و گاز زیادی در آن وجود دارد و تشکیل ستاره زیادی هم هنوز در آن رخ می دهد، مردم به شما می گفتند نه، این چیزی نیست که از این اجرام انتظار می رود.
"کرک پاتریک" می گوید: ما این طور فکر می کردیم که یک سیاه چاله در حال رشد داریم که غبار و گاز آنرا فراگرفته است و آغاز به انفجار این مواد می کند. سپس به یک شیء نورانی آبی تبدیل می شود. ما فرض کردیم وقتی گاز خویش را بیرون می دمد، تمام منبع گاز خویش را هم منفجر می کند، اما به نظر می آید در مورد این اجرام، چنین نیست. این اجرام گرد و غبار خودشان را منفجر می کنند، ازاین رو ما آنرا به شکل یک جرم آبی می بینیم، اما هنوز همه گرد و غبار و گاز موجود در کهکشان های میزبان را منفجر نکرده اند.
وی ادامه داد: بگذارید بگویم این یک مرحله گذار ۱۰ میلیون ساله است. در بازه ها و مقیاس زمانی نجومی، این زمان، خیلی کوتاهی است. ما در حال انجام کاری هستیم که به آن بررسی کورکورانه می گوییم تا اجرامی را که به دنبال آنها نبودیم، پیدا نماییم و با یافتن این اجرام، میتوان نشان داد که این اتفاق برای همه کهکشان ها رخ می دهد.
یک ستاره شناس از ناسا نوشت: پروژه "سوفیا"(SOFIA) که یک پروژه مشترک میان ناسا و مرکز هوافضای آلمان است، یک کهکشان بسیار دور را که بیشتر از ۵.۲۵ میلیارد سال نوری از ما فاصله دارد به نام ""CQ۴۴۷۹ مطالعه کرد. در هسته آن نوع خاصی از اختروش وجود دارد که اخیراً توسط "کرک پاتریک" کشف شد که "اختروش سرد" نامیده می شود. در این نوع اختروش، سیاه چاله فعال هنوز از مواد کهکشان میزبان خود استفاده می نماید، اما انرژی شدید اختروش تمام گاز سرد را از بین نبرده است، ازاین رو ستاره ها هنوز می توانند شکل بگیرند و کهکشان زنده بماند. این نخستین بار است که محققان نگاهی نزدیک و دقیق به یک اختروش سرد دارند و مشتقیما رشد سیاه چاله، نرخ تولد ستارگان و میزان گاز سرد باقی مانده برای سوخت رسانی به کهکشان را اندازه گیری می کنند.
محققان می گویند، این "اختروش سرد" هم اکنون هر ساله تقریباً ۱۰۰ ستاره مانند خورشید ما را به دنیا می آورد.
یکی از محققان اظهار داشت: "سوفیا" به ما اجازه می دهد تا در این پنجره کوتاه زمانی که دو فرایند می توانند با هم وجود داشته باشند را ببینیم. این تنها تلسکوپی است که قادر به مطالعه تولد ستاره ها در این کهکشان است، بدون این که تحت تاثیر اختروش بسیار درخشان آن قرار گیرد.
محققان می گویند: اگر این رشد پیوسته ادامه یابد، پیش از این که کهکشان به انتهای عمر خود برسد، جرم سیاه چاله و ستارگان اطراف آن سه برابر خواهد شد.
این رشد بسیار قابل ملاحظه ای است، اما در نهایت این اختروش به احتمال زیاد تمام گاز و غبار مورد نیاز برای تشکیل ستاره را از بین خواهد برد. سوال اصلی این است که آیا این یک اتفاق نادر است یا ما شاهد مرحله ای هستیم که همه کهکشان های دارای اختروش طی می کنند؟
منبع: وبلاگ آفتاب
itemprop="bestRating">5
1182
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب